Muzeum Narodowe Ziemi Przemyskiej - logo

Szawuot, czyli Święto Żniw

Dodane w kategorii: Ciekawostki muzealne, Etnografia, Muzeum Narodowe Ziemi Przemyskiej, Sztuka
Dnia 28 maja, 2020

Zapinka do pokrowca na Torę z TablicamiDziś, tj. 28 maja, po zachodzie słońca w żydowskim kalendarzu rozpoczyna się Szawuot, czyli Święto Żniw. Obchodzone jest siedem tygodni po dniu Paschy, dlatego też nazywane jest Świętem Tygodni. Należy do grupy świąt pielgrzymich, czyli trzech żydowskich uroczystości, podczas których należało udać się do świątyni Jerozolimskiej i złożyć ofiarę z płodów ziemi. Jak każe tradycja świąt pielgrzymich w Jerozolimie świętuje się jeden dzień, a poza miastem, czyli w diasporze dwa dni. Geneza Szawuot ma charakter typowo rolniczy – od tego dnia w kalendarzu żydowskim rozpoczynano zbiory najpóźniej dojrzewającej na ziemiach Izraela pszenicy. Po zburzeniu Świątyni Jerozolimskiej, zmienił się jego wydźwięk, gdyż zaczęto wiązać ten dzień z rocznicą przekazania Mojżeszowi tablic z Dekalogiem na Górze Synaj.

Zwój ToryW Szawuot pobożny Żyd powinien udać się do synagogi na całonocne nabożeństwo, podczas którego odbywa się studiowanie Tory i dyskusje teologiczne. Czyta się między innymi Księgę Rut, opowiadającą historię żydówki Noemi i jej synowej Rut, która mimo śmierci męża podążyła za teściową do Betlejem i z własnej woli przyjęła Judaizm, co ma być aluzją do przyjęcia przez Naród Wybrany przykazań danych od Jahwe podczas wędrówki do Ziemi Obiecanej. Tego dnia wierni mają obowiązek również wysłuchać na stojąco odczytywanego głośno Dekalogu.

Wycinanka na SzawuotInnym zwyczajem na Święto Plonów jest przystrajanie zielonymi gałązkami synagog i domów, co wiązano z przekazywaną ustnie tradycją głoszącą, że po nadaniu Żydom Dekalogu stoki skalistej góry Synaj pokryły się zielenią. Dlatego też w Polsce na Szawuot mówiono „Żydowskie Zielone Świątki”. Na naszych ziemiach Żydzi oprócz wiosennych gałązek w oknach swoich domów umieszczali wycinanki z papieru zwane „szewuosim”. W te dni obowiązuje także specjalny jadłospis, nakazujący spożywanie dań sporządzonych wyłącznie z nabiału, mąki i owoców, więc na stołach królują naleśniki z serem, pierogi, knedle z owocami i omlety. Ten kulinarny zwyczaj także odnosi się do czasów mojżeszowych: gdy Naród Wybrany przyjął od Boga prawa Tory, w tym surowe przepisy koszerności musiało minąć kilka dni na przygotowanie mięsa zgodnie z nowymi zasadami, dlatego przez jakiś czas Żydzi na pustyni żywili się jedynie nabiałem. Do dziś obywatele Izraela kultywują ten zwyczaj, z czego korzystają firmy mleczarskie najintensywniej reklamując swoje produkty właśnie przed Świętem Tygodni.

Sylwia Ryznar

Kodowanie i design: Michał Krzemiński na bazie projektu stworzonego przez S'Sense

Skip to content