II Międzynarodowe Sympozjum Drewniane cerkwie obszaru Karpat i wschodniego pogranicza
Dnia 5 listopada, 2021
W dniu 5 listopada 2021 r. w Muzeum Narodowym w Przemyślu obradowało II Międzynarodowe Sympozjum „Cerkwie obszaru Karpat i wschodniego pogranicza”. W sympozjum wzięło udział 22 badaczy z 6 krajów (Polska, Rumunia, Ukraina, Węgry, Słowacja, Czechy), którzy zaprezentowali 20 referatów (w tym 2 wystąpienia on-line). Obrady sympozjum podzielone były na 5 sesji tematycznych skupionych wokół zagadnień historycznych, badań architektonicznych, ochrony i konserwacji zabytków cerkiewnych, sztuki cerkiewnej, w tym malarstwa ikonowego, polichromii cerkwi i sztuki witrażowej. Poruszono także zagadnienia ochrony prawnej zabytków cerkiewnych oraz kolekcji muzealnych i archiwalnych gromadzących zbiory sztuki cerkiewnej i materiały do ikonografii cerkwi. Kilku autorów zaprezentowało wyniki wieloletnich badań i analiz prowadzące do interesujących wniosków końcowych. Należy podkreślić wysoki poziom merytoryczny wystąpień i dyskusji.
W przerwie obrad otwarto dwie wystawy towarzyszące sympozjum:
„UNESCO.ART” przygotowaną przez Urząd marszałkowski Województwa Podkarpackiego oraz „Zabytki na karpackich bezdrożach. Fotografie Barbary Tondos i Jerzego Tura” przygotowaną przez córkę i spadkobierczynię archiwum fotograficznego, Katarzynę Tur-Marciszuk z zespołem współpracowników. W otwarciu wystaw udział wzięli: Katarzyna Potocka, pomysłodawczyni i kuratorka wystawy „UNESCO.ART”, reprezentująca Urząd Marszałkowski Województwa Podkarpackiego oraz Katarzyna Tur-Marciszuk i Andrzej Żygadło reprezentujący Stowarzyszenie Ruska Bursa w Gorlicach prowadzące archiwum cyfrowe Barbary Tondos i Jerzego Tura. Wystawy będą prezentowane w gmachu muzeum do końca listopada 2021 r.
Po zakończeniu obrad uczestnicy sympozjum zwiedzili wystawę „Credo na dwa głosy” po której oprowadzała kuratorka dr Marta Trojanowska, a następnie, na zaproszenie ks. dyrektora Marka Wojnarowskiego odwiedzili Muzeum Archidiecezjalne.
Otwarcie sympozjum poprzedziło spotkanie prelegentów w dniu 4 listopada. Nieformalna, towarzyska atmosfera pozwoliła na wzajemne poznanie się prelegentów, omówienie aktualnych badań i projektów realizowanych przez badaczy, wymianę wiedzy i doświadczeń, nawiązywanie współpracy. Podsumowaniem sympozjum był objazd studyjny w dniu 6 listopada. Uczestnicy odwiedzili zespoły cerkiewne w Chotyńcu i Radrużu wpisane na listę światowego dziedzictw UNESCO, zespół cerkiewny w Gorajcu oraz cerkiew w Nowym Bruśnie wraz z pobliskim zabytkowym cmentarzem z licznymi zabytkowymi krzyżami reprezentującymi kamieniarstwo bruśnieńskie. Podczas oglądania zabytków ponownie, na konkretnych przykładach, omówiono liczne kwestie poruszane podczas sesji plenarnej. Cerkwie udostępnili do zwiedzania: ks. Jan Tarapacki – proboszcz parafii greckokatolickiej w Chotyńcu, Janusz Mazur – kustosz Muzeum Kresów w Lubaczowie oraz Marcin Piotrowski – właściciel „Chutoru Gorajec” i opiekun cerkwi.
Bożena Figiela
Patronat honorowy
Program sympozjum w wersji pdf