Dawna Klasa – nowa wystawa stała w Muzeum Historii Miasta Przemyśla
W piątek 16 listopada w Muzeum Historii Miasta Przemyśla odbyło się otwarcie nowej wystawy stałej pod tytułem Dawna Klasa.
Ekspozycji towarzyszą lekcje muzealne i warsztaty. Wszystkich zainteresowanych prosimy o kontakt osobisty lub telefoniczny (tel. 16 678 65 01).
Dawna klasa to ekspozycja zorganizowana dzięki współpracy Muzeum Narodowego Ziemi Przemyskiej z dyrekcjami i nauczycielami przemyskich szkół oraz Muzeum Budownictwa Ludowego w Sanoku. Prezentuje szkolną klasę i wyposażenie szkolnych gabinetów pomocy naukowych z epoki zaborów, międzywojnia i okresu późniejszego.
Wystawa jest dwuczęściowa, łączy w całość klimat dawnej klasy i gabinetów szkolnych. W jednej części odtworzona jest szkolna klasa z oryginalnymi ławkami, tablicami i typowym wyposażeniem. Cały szereg drobnych pamiątek szkolnych, takich jak piórniki, pióra, kałamarze, stare podręczniki szkolne wprowadza w nastrój dawnej klasy.
W części obrazującej gabinet szkolny w szafach z początku XX w. prezentowane są pomoce naukowe z botaniki, zoologii o anatomii, które były wyposażeniem gabinetów historii naturalnej; prezentujemy też pomoce naukowe do geografii i fizyki. Przyrządy i odczynniki do chemii pokazane są w oryginalnym dygestorium, przerobionym na szafę chemiczną w szkole powojennej.
Wszystkie eksponaty stanowiły wyposażenie przemyskich szkół realnych i c.k. gimnazjów, niektóre używane były na początku XX w. Są to między innymi unikatowe gipsowe modele, które teraz stwarzają aurę osobliwości i wyjątkowości, a dawniej, przez pół wieku służyły przemyskim uczniom do zgłębiania tajników anatomii. Zostały wykonane w pracowni pomocy naukowych w Lipsku, przez rzeźbiarza FRANZA JOSEFA STEGERA (1845-1938) pod kierunkiem anatoma CARLA ERNSTA BOCKA (1809-1874), który w czasie powstania listopadowego pracował w warszawskim szpitalu jako lekarz. Z kolei gipsowe anatomiczne modele w drewnie, wykonane na początku XX w., są sygnowane przez VÁCLAVA FRIČA, który w 1862 r. założył w Pradze hurtownię pomocy naukowych. W owym czasie zdobyły one renomę wśród wielu środowisk naukowych Europy. Obecnie można je podziwiać jedynie w bardzo nielicznych muzeach. Pośród pomocy naukowych prezentowane są mikroskopy z wiedeńskiej firmy C. REICHERTA z przełomu wieków XIX i XX w. oraz późniejsze – z Polskich Zakładów Optycznych. Prezentację uzupełniają preparaty mikroskopowe między innymi z lwowskiej i krakowskiej pracowni DEZYDEREGO SZYMKIEWICZA (1885-1948) oraz Towarzystwa Akcyjnego Urządzeń Szkolnych i Laboratoryjnych „Urania” w Warszawie. Obrazu dopełniają okazy przyrodnicze w postaci trwałych szkieletów zwierząt, wypchanych okazów, gablotek z owadami i różnorodnych mokrych preparatów formalinowych, między innymi pochodzących z przedwojennego Zakładu Środków Naukowych i Przyrządów Laboratoryjnych ZŁOTNICKI F. M. ze Lwowa. Na wystawie oprócz wymienionych można zobaczyć też wiele innych szkolnych pomocy naukowych. Mamy nadzieję, że ekspozycja pozwoli wszystkim zwiedzającym cofnąć się jak w wehikule czasu do szkolnych lat dzieciństwa i młodości.
Tekst: Bożena Mocarska-Szwic
