W ramach Biblioteczki Muzeum Narodowego Ziemi Przemyskiej ukazała się kolejna ciekawa książka pt. Artyleria Lwowska 1918-1919. Jej autorem jest pułkownik doktor Zbigniew Moszumański. Autora w środowisku przemyskim nie trzeba specjalnie przedstawiać, bo nie tylko, że wywodzi się z Podkarpacia, a do tego jeszcze mocno identyfikuje się z naszym regionem. Urodził się w Skołoszowie, jest absolwentem Technikum Mechaniczno-Elektrycznego w Przemyślu, Wyższej Szkoły Oficerskiej Wojsk Rakietowych i Artylerii w Toruniu, Politechniki Warszawskiej i Podyplomowego Studium Historii Sztuki Wojennej. Tak wiec jest autor artylerzystą, wykładowcą, redaktorem i cenionym historykiem specjalizującym się w historii artylerii szczególnie przeciwlotniczej. Wykształcenie, przygotowanie merytoryczne oraz zainteresowania spowodowały podjęcie przez niego tematyki, która nie doczekała się jeszcze swojego opracowania. Jest to pierwsze naukowe opracowanie tego problemu, co wydaje się nieco dziwne jako, że od tych wydarzeń minęło 100 lat. Tak więc na 100 lecie odzyskania niepodległości i wojny polsko-ukraińskiej udało się książką płk dr Zbigniewa Moszumańskiego wypełnić lukę w historiografii wojskowej. Jest to z pewnością powód do dumy, że to właśnie Muzeum Narodowe Ziemi Przemyskiej jest wydawcą tej publikacji.

Samo opracowanie porusza bardzo ciekawy aczkolwiek nie do końca zbadany temat wykorzystania artylerii w działaniach wojennych w roku 1918-1919. Książka składa się z dwunastu rozdziałów, w których to autor w sposób spójny omawia poszczególne etapy rozwoju jednostek artylerii podczas wojny polsko-ukraińskiej. Dla Nas pracowników Muzeum Narodowego Ziemi Przemyskiej oraz mieszkańców Przemyśla i okolic publikacja ta ma niezwykłe znaczenie, gdyż przedstawia szczególnie trudny okres w dziejach regionu. Okres, w którym toczą się ciężkie walki w Przemyślu oraz na jego przedpolu. Kiedy 11 listopada świętujemy kolejną rocznicę odzyskania przez Polskę Niepodległości, pamiętajmy o obrońcach, którzy dzielnie bronili polskości nie tylko Przemyśla, ale i Lwowa. Pamiętajmy również o pierwszej zwycięskiej wojnie w nowo odradzającym się państwie polskim, wojnie polsko-ukraińskiej 1918-1919. Konflikt ten rozgorzał 1 listopada 1918 i trwał aż do 16 lipca 1919 i pochłonął ok. 30 tyś żołnierzy po obu stronach konfliktu. Książka dra Zbigniewa Moszumańskiego jest pozycją bardzo wartościową dlatego z pewnością znajdzie się w biblioteczce każdego historyka zajmującego się tematyką wojskową oraz pasjonatów historii.

Na zakończenie składam serdecznie podziękowania przede wszystkim autorowi za kolejne jakże ciekawe opracowanie, a także osobom które w sposób szczególny przyczyniły się do powstania ww. książki Januszowi Maikowi za skład publikacji, Markowi Mikrutowi za projekt okładki, dr Lucjanowi Facowi za redakcję naukową, a także recenzentom prof. dr hab. Januszowi Zuziakowi oraz dr hab. Jackowi Szczepańskiemu.

Karol Kicman – Dział Historii MNZP