Cegiełka na budowę kaplicy mszalnej w Sufczynie koło Birczy

W zbiorach Muzeum Narodowego Ziemi Przemyskiej znajduje się cegiełka na budowę kaplicy mszalnej w Sufczynie koło Birczy w formie pocztówki reklamowej. Informuje ona o organizowanym okolicznościowym wydarzeniu, które miało odbyć się w Przemyślu, przy ulicy Grodzkiej w budynku pw. Świętego Józefa. Przewidziano w programie przedstawienie, komedię w 3 aktach, pt.: „PZEZORNA MAMA” Józefa Blizińskiego. Ponadto na pocztówce umieszczono wizerunek popiersia Tadeusza Kościuszki, a poniżej skrzyżowane gałązki laurowo-dębowe. Dochód z imprezy miał być przeznaczony na budowę wyżej wspomnianej kaplicy. Organizatorem spektaklu, zbiórki oraz wydawcą niniejszych pocztówek było Towarzystwo im. Tadeusza Kościuszki w Przemyślu.
Murowaną kaplicę dworską w Sufczynie koło Birczy budowano w latach 1901–1903 z fundacji Wincenty i Leonarda Tarnawskich z Przemyśla (właścicieli Sufczyny, majątku po rodzicach Wincenty). Inicjatorem zaś jej powstania był wikary birczański Dominik Zarytkiewicz. Inwestycję finansowali także miejscowi wierni oraz Diecezja Przemyska. W „Kronice Diecezji Przemyskiej” z 1902 r. apelowano do wszystkich kapłanów o wsparcie tej inicjatywy: Poleca się również ofiarności WW. Duchowieństwa nowo budującą się kaplicę mszalną w Sufczynie (parafia Bircza). Kaplica ta jest tam nadzwyczaj potrzebna a fundusze dotąd zebrane bardzo szczupłe. Datki można wprost przesyłać na ręce Ks. Proboszcza w Birczy. Proboszczem był wówczas ks. Jan Nawrocki. Do zbiórki włączyli się także świeccy i towarzystwa (np.: Towarzystwo im. Tadeusza Kościuszki w Przemyślu czy Bractwo „Boni Pastoris” – zrzeszenie „kapłanów” świeckich, których zadaniem było m.in. pracować nad dobrem dusz (…) i stawianiem kaplic w miejscowościach od kościoła parafialnego oddalonych).
Po zakończonej budowie, w 1903 roku, kaplica została poświęcona przez bpa Józefa Sebastiana Pelczara i otrzymała wezwanie Świętej Jadwigi Śląskiej. W tym dniu nadeszły do Sufczyny procesje z Birczy, Leszczawy i innych stron. Po Mszy pontyfikalnej odbyła się procesja naokoło kaplicy z Przenajświętszym Sakramentem. Następnie państwo Tarnawscy przyjęli w swoim dworze, na obiedzie, Arcypasterza i mnóstwo gości (przeszło sto osób). Wzniesiono wówczas toasty pochwalne na cześć biskupa, ks. Zarytkiewicza i państwa Tarnawskich.
W 1958 roku bp Franciszek Barda wydał dekret erekcyjny parafii, ale sprzeciw władz państwowych uniemożliwił ten zamiar; udało się to dopiero w 1970 roku biskupowi Ignacemu Tokarczukowi.
08.09.2025 r.
Tekst: Anna Durkacz-Foremska
Netografia:
– M. Duda, Poświęcenie kaplicy, vide: https://bircza.eu/sufczyna/poswiecenie-kaplicy.html [dostęp: 02.09.2025].
– W spawie Stowarzyszenia „BONI PASTOR”, „Bonus Pastor” 1897, R. 3, nr 19, vide: https://jbc.bj.uj.edu.pl/dlibra/publication/667079 [dostęp: 03.09.2025].
Ikonografia:
– MPF-10045 – Cegiełka na budowę kaplicy mszalnej w Sufczynie koło Birczy w formie pocztówki reklamowej, Galicja, Przemyśl, wrzesień 1902.