Dodał: Michał Krzemiński
Dnia: 06 kwietnia 2017
Ostatnio zmieniony przez: Michał Krzemiński
Dnia: 26 listopada 2018

Muzeum Narodowe Ziemi Przemyskiej w Przemyślu

pl. Berka Joselewicza 1, 37-700 Przemyśl
tel.: 16 679 30 00;
fax: 16 679 30 10
sekretariat@mnzp.pl
adres skrzynki EPUAP: MNZPwPrzemyslu

W 1909 roku w ramach struktury organizacyjnej Towarzystwa Przyjaciół Nauk w Przemyślu utworzono muzeum. Uroczysta inauguracja działalności TPN i Muzeum miała miejsce 10 kwietnia 1910 roku. Zasadnicze zbiory Muzeum stanowiła prywatna kolekcja braci Kazimierza Marii i Tadeusza Osińskich. Były to archiwalia, pamiątki historyczne, zbiory z dziedziny archeologii, etnografii, sztuki. Głównym twórcą Muzeum był K.M.Osiński, pełniący przez 32 lata stanowisko kustosza. Od 1946 roku siedzibą Muzeum był eklektyczny pałac z końca XIX wieku. W okresie tym muzeum liczyło około 30 tysięcy eksponatów. W 1949 roku placówka została upaństwowiona, otrzymała też nowy statut i nazwę: Muzeum Ziemi Przemyskiej. W 1984 roku przywrócono instytucji historyczną nazwę Muzeum Narodowe Ziemi Przemyskiej.

Muzeum posiada dwa oddziały: Muzeum Dzwonów i Fajek i Muzeum Historii Miasta Przemyśla. W kwietniu 2000 r. w wyniku decyzji komisji majątkowej Muzeum ponownie stanęło przed koniecznością zmiany siedziby. Rozpoczęły się kilkuletnie starania o budowę nowego gmachu, zakończone sukcesem. W 2002 roku projekt obiektu wyłoniony został drogą konkursu – I nagrodę otrzymał zespół architektów Marka Kozienia. Budowę nowoczesnego obiektu – Wielokulturowego Centrum Historii i Sztuki w Przemyślu – rozpoczęto w listopadzie 2005 r. na Placu Berka Joselewicza w centrum Przemyśla.

Od momentu otwarcia nowego gmachu w 2008 roku, oprócz wystaw stałych, Muzeum gościło wiele ciekawych ekspozycji czasowych o randze krajowej i międzynarodowej. Wśród nich można wymienić między innymi wystawy: prac Artura Grottgera i Marcelego Maszkowskiego,  wystawę jubileuszową z okazji 100. rocznicy powstania MNZP, „Czar kobiecego drobiazgu. Akcesoria mody kobiecej z drugiej połowy XIX i pierwszej połowy XX wieku”, „Samosierra i inne obrazy batalistyczne ze zbiorów MNZP”, „Piękno przywrócone”, „Mistrzowie malarstwa polskiego. Obrazy z Muzeum Narodowego w Warszawie”, „Węgrzy w Twierdzy Przemyśl. Wystawa w ramach obchodów 100. rocznicy wybuchu I wojny światowej”, „Malarstwo Stanisława Czajkowskiego”, „Na progu niepodległości. 25 rocznica wyborów czerwcowych 1989 w Ziemi Przemyskiej”.

Do chwili obecnej zorganizowano w nowym gmachu: 84 wystawy stałe i czasowe oraz wiele sesji naukowych, popularnonaukowych a także imprez ubogacających życie kulturalne miasta Przemyśla.

Muzeum jest placówką wielodziałową. Zbiory liczą około 170 tys. eksponatów z dziedziny archeologii, etnografii, historii, sztuki, bogata w starodruki jest biblioteka muzeum. Dział Archeologii gromadzi zabytki archeologiczne z wszystkich epok i okresów prehistorycznych, począwszy od paleolitu górnego oraz ze średniowiecza. Dział Etnografii obejmuje dawna i współczesną sztukę ludową oraz kulturę materialną wsi pogranicza polsko-ruskiego. Liczny jest zbiór przedmiotów o charakterze użytkowym, wyrobów związanych z obrzędowością wsi i ceramiki władcza huculskiej. Dział Historii dokumentuje wszelkie świadectwa przeszłości dotyczące Przemyśla i Ziemi Przemyskiej. Zbiory tego działu obejmują numizmaty, materiał ikonograficzny, sfragistykę, realia historyczne oraz archiwalia. Dział Sztuki i Rzemiosła gromadzi dawną i współczesną sztukę, zwłaszcza twórców związanych z terenem wschodniej Małopolski. W skład zbiorów wchodzi m.in. malarstwo polskie i obce, cenny zbiór ikon XV-XXw., grafika, rysunek, rzeźba, rzemiosło artystyczne, medalierstwo, militaria. W ostatnich latach zbiory malarstwa powiększyły się o liczącą ponad 3 tysiące spuściznę artystyczną po wybitnym malarzu emigracyjnym Janie Ekiercie.