Typ obiektu: karta pocztowa |

Nazwa / tytuł: IV. Zlot Sokolstwa polskiego we Lwowie

Datowanie zabytku: 1903 r.

Autor / warsztat: Stanisław Tondos (mal.) / Wydana nakładem Związku polskich gimn. Tow. sokolich

Miejsce powstania / znalezienia: Austro-Węgry, Lwów

Technika wykonania: druk |

Materiał: papier | farba drukarska |

Wymiary zabytku: wysokość 14 cm, szerokość 9,3 cm

Rodzaj: zbiory historyczne

Numer inwentarza: MPF-5940

Opis zabytku:

Pocztówka z reprodukcją obrazu Stanisława Tondosa, przedstawiającego mężczyznę w stroju Towarzystwa Gimnastycznego Sokół trzymającego w dłoniach sztandar organizacji (płat dotyka ziemi). Na ubiór mężczyzny składa się: rogatywka z piórem (oraz rozetką z orłem), czamara kroju wojskowego z rabatami oraz karmazynowa koszula ze stojącym kołnierzykiem spiętym okrągłą zapinką z wizerunkiem sokoła, jasnego koloru spodnie wpuszczone w buty z wysokimi cholewami oraz skórzany pas z metalową klamrą.
Reprodukcja (w dolnym rogu sygn. artysty) zajmuje 3/4 strony karty, bezpośrednio pod nią zamieszczono informację z jakiej okazji została wydana: IV. Zlot Sokolostwa polskiego w d. 28 i 29 czerwca 1903 we Lwowie; zaś przy dolnej krawędzi podano dane wydawcy: Z upoważnienia Związku polskich gimn. Tow. sokolich. W wolnej przestrzeni – pozostawiona na korespondencję – odręczny zapisek: Serdeczne życzenia zasyła …?

Odwrocie zostało przeznaczone na adres i znaczek. Przy górnej krawędzi zamieszczono napis: Karta korespondencyjna, poniżej zaś, jego tłumaczenie na język niemiecki i francuski. Dalsza część strony pozostawiona na adres – miejsce wykropkowano. Karta z obiegu pocztowego, ostemplowana (znaczek opiewa na 5 hellerów), adresowana do: Wielmożny Pan / Kazimierz Osiński / w miejscu / Kręta 5.

Maria Wołk

Komentarz:

Stanisław Tondos (1854-1917) – polski malarz, pejzażysta. Był zwolennikiem propagowania sztuki za pomocą kart pocztowych, jego prace były popularyzowane w tej formie przez wydawnictwo Salonu Malarzy Polskich.

Salon Malarzy Polskich – firma założona w Krakowie w 1885 r. przez przedsiębiorcę Henryk Frista, który obok działalności wydawniczej zajmował się także handlem i wyceną dzieł sztuki. Szacuje się, że „Salon Malarzy Polskich” wydał ok. 10 tysięcy pocztówek, co stanowiło niebagatelny wkład w rozwój kultury narodowej. Henryk First pozyskał do współpracy Jana Matejkę, Juliana Fałata, Stanisława Tondosa, Lucjana Adwentowicza i Piotra Stachiewicza. Szczególną rolę odegrał jednak Juliusz Kossak, który malował na zlecenie Frista niezliczone ilości widoków Krakowa wydawane na pocztówkach. Co ciekawe, w celu uzyskania wysokiej jakości, pocztówki „Salonu Malarzy Polskich” drukowano w najlepszych drukarniach w Niemczech. Henryk Frist rozszerzył działalność o produkcję pocztówek artystycznych, etnograficznych i życzeniowych. Wydawał także widoki galicyjskich miast oraz pocztówki patriotyczne, które były formą podtrzymania ducha narodowego w czasach zaborów. Henryk Frist zmarł w 1920 r. – właścicielami firmy zostali jego spadkobiercy: Juliusz i Józef Frist. Koniec działalności nastąpił wraz z wybuchem II wojny światowej.